Bydgoszcz — nazwa rodzaju żeńskiego

Nie wiemy nieraz, że istnieje jakiś problem językowy, dopóki się on nie ujawni.

Słowniki poprawnościowe nie zamieszczają specjalnych przestróg, że jeśli np. Bydgoszcz jest rodzaju żeńskiego, to nie jest męskiego.

Aż tu nagle poseł Rostowski, który kandyduje z woj. kujawsko-pomorskiego do Parlamentu Europejskiego, widocznie nie będąc zakorzenionym w regionie/regionach, powiada:

— Pani dobrze wie, że w tym zakresie, cokolwiek bym nie zrobił, będzie źle. Bo jeżeli zamieszkam w Toruniu, będzie problem z Bydgoszczem. Jeżeli zamieszkam w Bydgoszczu, to kogoś obrażę w Toruniu.

(Źródło)

Niby z Bydgoszczą nie powinno być problemów, bo to duże miasto. Z mniejszymi ośrodkami lub innymi nazwami nikomu nie jest już łatwo.

Pruszcz i Wrzeszcz mają rodzaj męski. A Małogoszcz, pod którą to miejscowością rozegrała się bitwa podczas powstania styczniowego? A obiekt geograficzny o nazwie Błyszcz?

Jacek Rostowski mówi o „Bydgoszczu”.

Kevin Spacey i odmiana jego nazwiska

Znany aktor ze Stanów Zjednoczonych, Kevin Spacey, występuje w reklamach banku działającego w Polsce.

I nagle nie wiemy, jak odmieniać jego nazwisko oraz nazwiska podobne do jego?

Wszystko zależy od tego, jak postanowimy wymówić jego nazwisko.

Do niedawna oczywiste było odczytywanie podstawiające pod angielskie litery polskie głoski. W ten sposób czytaliśmy:

Disney — [disnej], chociaż podobno to jest [ˈdɪzni]

Harvey (także jako imię) — [harvej]

i odmienialiśmy jak  np. dżokej, więc Disneya, Disneyowi, z Disneyem, o Disneyu.

Ale teraz nasz kontakt angielskim jest częstszy, dłuższy i skażony neoficką gorliwością, więc przeczytanie Spacey [spejsej] wydaje nam się żałosne. Utarła się wymowa [spejs-i], a to powoduje, że zaczynamy to nazwisko odmieniać jak imię Harry.

Maciej Samcik pisze, niepoprawnie używając apostrofu: „Czekam na reklamy ze Spacey’em” [zamiast: Spaceyem].

Wyborcza.biz zaś się waha, i albo nie odmienia nazwiska (można tak): „[…] Kevinowi Spacey, który od wtorku będzie zachęcał klientów […]”, albo odmienia go jak np. wyżej wspomnianego Harrye’go, to znaczy: „Chłopak zakłada konto, a widząc Spacey’ego obsługującego klientów przy stolikach w fartuszku […]”.

Łatwo powiedzieć: NIEPOPRAWNIE. Jednak zdaje mi się, że tu idzie jakaś systemowa zmiana, wynikająca z opisanego wyżej zwiększenia stopnia znajomości języka angielskiego i osłuchania z nim.

———————————————-

dopisek 4.10.2013:

Za to w druku wyglądało to zgodnie z normą, choć nie są to formy „opatrzone”:

Odmieniajmy imię i nazwisko (?) p.o. prezydenta Egiptu

Jak on się nazywa?
Adli Mansur – Wikipedia rzecze.

Jak się odmienia Adli? Jak Ali? Zatem proponuję odmianę:

Mianownik — Adli Mansur
Dopełniacz — Adlego Mansura
Celownik — Adlemu Mansurowi
Biernik – Adlego Mansura
Narzędnik — Adlim Mansurem
Miejscownik — Adlim Mansurze

Na powitanie: „z oków” czy „z okowów”?

Piotr Zaremba w dzisiejszym „Uważam Rze” (23-29.07.2012, nr 30, s. 45) pisze o ludziach potencjalnie wyzwolonych z oków katolickich rytuałów.

Zdaje się, że duża część z nas mówi i pisze: z okowów.

Mądrzy ludzie sugerują (zob.), żeby tę formę uznać za poprawną. Popieram. Wszak pisali tak znamienici pisarze, także XX-wieczni. Nb. święto św. Piotra w Okowach bodaj 1 sierpnia.

Tenże P. Zaremba na tejże stronie: „jeśli by wziąć […]”. Nie popieram (do czasu ogólniejszej reformy pisowni).